Zajęcia
Trening zastępowania agresji
Trening Zastępowania Agresji to adaptacja do polskich warunków programu (ART) Aggression Replacement Training. Jest to program interwencji, skierowanej na zmianę zachowania agresywnej młodzieży i dorosłych.
Program (ART) został opracowany w Instytucie Badań nad Agresją
Uniwersytetu w Syracuse w Stanach Zjednoczonych. Twórcą jest Arnold
Goldstein i jego współpracownicy, od 1987 roku program jest wdrażany w
amerykańskim systemie szkolnym i ponad 20 innych krajach. Używany jest
jako podstawowy program wychowawczy w tzw. „Szkołach alternatywnych” w
USA. Są to szkoły przeznaczone dla uczniów trudnych i agresywnych.
Realizowany jest również w wielu publicznych i prywatnych szkołach. W
Szwecji (ART) używany jest w terapii rodzin, które stosują przemoc wobec
dzieci, oraz w resocjalizacji młodocianych przestępców. Dobrze
realizowany program (ART) pozwala uzyskać trwałą poprawę u 85%
agresywnej młodzieży. Program oddziałuje na trzy sposoby:
– na deficyty umiejętności społecznych (aspekt behawioralny);
– na trudności kontroli złości (aspekt emocjonalny);
– na wzory myślenia (aspekt poznawczy, kognitywny).
Program (TZA) przystosowany do polskich realiów ma trzy komponenty
odpowiadające pierwotnej wersji programu. Jest to trening umiejętności
prospołecznych, trening kontroli złości i trening wnioskowania
moralnego. Program jest skutecznie realizowany w szkołach podstawowych i
ponadpodstawowych, ośrodkach szkolno – wychowawczych oraz placówkach
opiekuńczo – wychowawczych. Nie ma kryterium włączania uczniów do
programu, w programie może uczestniczyć każdy kto zachowuje się
agresywnie, nie kontroluje złości, ma niski poziom empatii. „Trening
Zastępowania Agresji” składa się z trzech komponentów; pierwszy to
trening umiejętności obejmuje 50 ważnych umiejętności z życia
społecznego. Umiejętności można sklasyfikować w sześciu grupach:
• wstępne umiejętności społeczne, np. prowadzenie rozmowy, mówienie komplementów;
• zaawansowane umiejętności społeczne, np. proszenie o pomoc, przekonywanie innych;
• umiejętności emocjonalne, np. wyrażenie swoich uczuć, radzenie sobie z czyimś gniewem;
• umiejętności alternatywne wobec agresji, np. pomaganie innym, unikanie bójek;
• umiejętności kontroli stresu, np. reakcje na niepowodzenie, radzenie sobie z presją grupy;
• umiejętność planowania, np. znajdowanie przyczyn problemu, określenie swoich możliwości” (Morawski, 2004).
Zmiana zachowań odbywa się poprzez:
• modelowanie (wzór prawidłowego wykonania danej umiejętności do naśladowania);
• odgrywanie ról;
• informacje zwrotne;
• generalizację i transfer, czyli przeniesienie ćwiczonych
umiejętności do praktyki życia codziennego w szkole, w domu i w grupie
rówieśniczej” (Morawski, 2004).
Drugi komponent to trening kontroli złości – polega on na tym, że
młodzież przygotowuje na każdą sesję opisane niedawno sytuacje, które
spowodowały złość. Młodzież podczas spotkań:
• identyfikuje czynniki wyzwalające złość (wydarzenia zewnętrzne i dialog wewnętrzny powodujące złość),
• identyfikuje sygnały (własne doświadczenie np. napięcie
mięśniowe, zaciśnięte pięści pozwalające określić odczuwane emocje jako
złość),
• uczy się używać reduktorów (technik służących do
zmniejszania poziomu gniewu np. głębokie oddechy, liczenie wstecz,
wyobrażenie spokojnej sytuacji, wyobrażenie odległych konsekwencji
czyjegoś zachowania),
• uczy się używać monitów (dialogu wewnętrznego np. „bądź
spokojny”, „panuj nad sobą” lub wyjaśniać cudze zachowanie jako nie
wrogie),
• uczy się stosować samoocenę (na ile dobrze wykonałem
powyższe kroki i nagradzam siebie za skuteczne wykonanie) (Morawski,
2004).
Trzecim komponentem jest trening wnioskowania moralnego. „Nadawanie
pozytywnego znaczenia emocjom i uczuciom, postawom i przekonaniom, jest
podstawą edukacji moralnej” (Morawski, 2004). Na trening wnioskowania
moralnego składa się, zwiększenie poczucia przyzwoitości,
sprawiedliwości, uwzględnianie praw i potrzeb innych osób. Zajęcia
prowadzone są w formie dyskusji, czasami w formie odgrywania ról.
Wnioskowanie moralne polega na wdrożeniu do grupy dotkliwych problemów,
wymagających podania propozycji ich rozwiązania. W trakcie treningu
spośród indywidualnych propozycji wybierane są wspólnie rozwiązania
najbardziej dojrzałe moralnie. Trening wnioskowania moralnego jest
najnowszym komponentem (TZA). Wprowadzony został do programu, ponieważ
znacznie zwiększa jego skuteczność w przeciwdziałaniu agresji wśród
młodzieży.
Osoby zainteresowane zajęciami prosimy o kontakt telefoniczny ( tel. 664 064 138 ) lub zgłoszenie się osobiste do Sekretariatu PZPPP w Szamotułach.