Zaburzenia odżywiania

Zaburzenia odżywiania charakteryzują się zaburzeniami łaknienia na podłożu psychicznym. Etiologia zaburzeń odżywiania to złożona interakcja czynników genetycznych, biologicznych, farmakologicznych, socjodemograicznych, środowiskowych i psychologicznych. Początek choroby jest często powiązany z okresem przejścia w nowy etap życia lub powiązany ze stresującym wydarzeniem w życiu. W zasadniczym stopniu zaburzenia odżywiania występują u kobiet i dziewcząt, problem jednak dotyczy również chłopców i mężczyzn.

Zburzenia odżywiania dzielimy na:

A. zaburzenia typowe
Anorexia nervosa – zaburzenie odżywiania polegające na celowej utracie wagi wywołanej i podtrzymywanej przez osobę chorą.
Bulimia nervosa – zaburzenie odżywiania charakteryzujące się napadami objadania się, po których występują zachowania kompensacyjne, takie jak: wywoływanie wymiotów, użycie diuretyków, środków przeczyszczających, wykonywanie lewatyw, głodówki, nadmierne ćwiczenia fizyczne.

B. Kompulsywne jedzenie – zaburzenie odżywiania, polegające na niekontrolowanym spożywaniu znacznych ilości pokarmu bez odczuwania fizycznego głodu.

C. inne zaburzenia
Ortoreksja – obsesja na punkcie jakości przyjmowanego pokarmu
Bigoreksja – zaabsorbowanie uporczywą myślą, że ciało nie jest wystarczająco umięśnione; spędzanie wielu godzin w siłowni i stosowanie wymagających diet
Pica – zaburzenie polegające na występowaniu apetytu na przedmioty nie będące żywnością

Zaburzenia odżywiania sieją spustoszenie w organizmie, co powoduje brak równowagi chemicznej, zmiany gęstości kości, zaburzenia krążenia itp. Jak w przypadku większości zaburzeń, leczenie osób z zaburzeniami odżywiania jest w dużym stopniu zależne od nasilenia choroby. Gdy pacjenci nie są w stanie podjąć leczenia ambulatoryjnego, a jednocześnie cechują się szybką utratą masy ciała i powikłaniami zdrowotnymi, wskazana jest hospitalizacja.

Niepokojące zachowania nastolatka:
– odmawia utrzymania ciężaru ciała na/powyżej granicy wagi minimalnej (utrata ciężaru ciała poniżej 85% wagi należnej);
– ogranicza spożycie jedzenia, unika tłustych potraw, nie spożywa śniadań;
– nadmiernie dba o dietę; np. dieta ogranicza się do jogurtu naturalnego na śniadanie;
– nie lubi rozmawiać o jedzeniu, często denerwuje się z tego powodu;
– nie lubi wspólnie spożywać posiłków;
– odmawia wspólnych wyjść na uroczystości rodzinne;
– ma napady objadania się (w krótkim czasie spożywa ilości dużo większe niż zazwyczaj, zamyka się w pokoju);
– ma zaniżoną samooceną; nie akceptuje swojego wyglądu;
– latem ubiera się w długie rzeczy, nie chce pokazywać swojego ciała;
– nie pojawia się miesiączka (3 kolejne cykle miesiączkowe)
– często wymiotuje, skarży się na bóle brzucha
– często ćwiczy; ćwiczenia są intensywne;
– inne oznaki to: bladość skóry, sińce pod oczami, spuchnięta twarz, brzydki zapach z ust, omdlenia, niespokojny sen;

Co zrobić jeśli podejrzewamy zaburzenia odżywiania u dziecka i gdzie udać się po pomoc?
– zrobić ogólne badania celem wykluczenia innych chorób: ogólna morfologia krwi, glukoza, TSH, badanie moczu, poziom żelaza, sodu, potasu, w przypadku częstych wymiotów dobrze udać się do gastroenterologa;
wyniki badań skonsultować z lekarzem rodzinnym;
– udać się po pomoc do psychologa (szkoła, poradnia psychologiczno-pedagogiczna, indywidualna praktyka psychologiczna) lub lekarza psychiatry.

opracowała Anna Prendka